చివురులెత్తి పాడుకున్నారు. అంత గొప్ప వంశాన్ని పోషించిన రాజ పరంపరకు ప్రతినిధిగా నిలచిన సూర్యారావుకి తన ప్రథమ పుస్తకాన్ని అంకితం చేయడం ప్రశంసనీయమే. కాని జఠిల గ్రాంథికవాది అయిన శ్రీ సూర్యారావు, కృష్ణశాస్ర్తీ నవ్య కవితాంశువులను చూడలేకపోయాడు. అంకితమందలేదు. ఎవరినీ సత్కరించలేదు. పైగా కొద్దికాలం తర్వాత సంస్థానం ఇస్తూన్న గౌరవ మాసవేతనం కూడా ఆపుచేశాడు.

20వ శతాబ్ది ప్రారంభ దశలో ఉజ్వల కవిత్వమేదీ రాలేదు. 1909లో గురజాడ అప్పారావు కన్యాశుల్కాన్ని సమగ్రంగా పునర్నిర్మాణం చేసి ద్వితీయ ముద్రణ ప్రచురించారు. అది ఆంధ్ర జాతికి మహోజ్వల నాటకమై సర్వతోముఖంగా జీవిత వాస్తవికతకు ప్రతిబింబించింది. జాతికి మహత్తర బహుకృతిగా భాసించింది. అది మాత్రమే గురజాడ సాహిత్య ప్రతినిధిగా మిగిలితే గొప్ప నాటక కర్తగానే కీర్తించేవాళ్ళం. మహాకవి అనడానికి నిరాకరించేవాళ్ళం.

నల్లవాడే గొల్లపిల్లవాడే అని మాలపిల్ల సినిమాలో వినగానే ఊరూ వాడా ఆ పాట పాడింది. నట్టనడి సంద్రాన నావలో వున్నాను అన్న (బాలయోగిలో అనుకుంటాను) పాట వింటూంటే కవితమంటే ఇలా ఉంటుందని తెలిసింది. సూర్యకుమారిగారు మామిడిచెట్టును అల్లుకొన్నదీ మాధవీలతొకటి అని (గ్రామఫోన్ రికార్డో, రేడియో రికార్డింగో) పాడుతుంటే అది తాజ్‌మహల్ని గూర్చే అయినా అప్పారావుగారి గీత సంపద గురించేనేమో అనిపిస్తుంది.

కనుల నొండరులను చూచుకొనుటకన్న
మనసు లన్యోన్య రంజన గొనుటకన్న
కొసరి యేమోయి’యనిపిల్చుకొనుటకన్న
చెలుల కిలమీదనేని కావలయు సుఖుడ?
భావబంధురంగా తన మణిబంధానికి చిన్నపుడు కట్టిన పట్టుతోరంవిప్పుతావా? అని మాట్లాడలేక కనులు వాల్చింది.